 |
Op 25 februari 2022 overleed Jan D’Hondt, reeds jaar en dag wonend in Ierland. Voor velen die nu verbonden zijn met de Hobokense Polder zal zijn naam weinig zeggen, toch mag gerust gesteld worden dat hij eind vorige eeuw mee een belangrijke rol heeft gespeeld in het behoud van de toen bedreigde polder.
Jan (zeg maar John) heb ik bij aanvang leren kennen als een plichtsbewuste persoonlijkheid en een bewogen, groene ziel die mijn bewondering afdwong. Heel wat kennis en wijsheid over natuur en milieu kreeg ik via hem door op wandelingen van de jeugdbond voor natuurstudie. Met zijn veldkennis kon hij fantastische verbanden leggen die hij helder maar met veel sérieux aan de man kon brengen, niet zelden met wat gekruide humor. Zijn doorleefde interesse voor natuur kende als logisch vervolg de opleiding tot bioloog. Ook was er zijn opmerkelijke fascinatie voor “In de ban van de Ring” van Tolkien, waaruit hij vaak anekdotisch en met veel kleur kon verhalen. Het verbaasde me daarom niet dat hij later verhuisde naar Ierland, een academische carrière de rug toekerend, om zich daar als boer te vestigen.
Op den John kon steeds gerekend worden als actievoeren noodzakelijk was, en in die jaren 70 werden wij in onze idealen enorm getriggerd door excessen in onze maatschappij: vogelvangst, natuuraftakeling, milieuvervuiling, de opkomende wegwerpcultuur, kernenergie,…
Persoonlijk was ik vanaf ’72-’73 bijzonder geraakt door de geplande vernietiging van de Hobokense Polder vanwege de realisatie van het megaproject Polderstad. Dit leidde tot de oprichting van de actiegroep Hobokense Polder (later de zgn. WHoP), een engagement voor het behoud waarin veel tijd en energie gestoken werd, een strijd ook van een bescheiden dwerg tegen enkele kapitaalkrachtige reuzen. Voor velen was Polderstad niet tegen te houden; het werd geprezen als een paradepaardje van het toenmalig gemeentebestuur dat hiervoor een fel omstreden contract had afgesloten met een multinationale bouwondernemer. Onze actiegroep voerde een verbeten maar verantwoorde strijd door het beheer van het gebied (eigendom van de gemeente)in eigen handen te nemen en via natuureducatie de omwonenden te laten kennis maken met de onschatbare waarde van deze groene oaze. De onzekere vaak teleurstellende beginjaren van onze actiegroep werden gekenmerkt door jeugdig idealisme gemengd met gedurfde strategie. En wat nu misschien als vanzelfsprekend overkomt, was voor ons, jonge onervaren actievoerders steeds een ongewisse uitdaging, een bij wijlen hopeloos gevecht tegen de bierkaaien …
Jan was één van de mensen waarop je steeds kon terugvallen, zowel in woord als daad. Niets was teveel. Zijn betrokkenheid met de -toen haast uitzichtloze- actie voor het behoud van “onze groene Scheldparel” dé Hobokense Polder heeft Jan uiteindelijk vereeuwigd met de eindredactie van de knappe brochure die in 1985 verscheen: “De Hobokense Polder, vroeger, nu en straks”. Op de titelpagina liet Jan op bescheiden wijze aanbrengen: ”Opgedragen aan moeder natuur en allen die met haar begaan zijn”.
Voor mij blijft Jan verder leven zoals ik hem heb mogen ervaren in mijn jeugdjaren; met zijn enorme capaciteiten als natuurkenner, die zijn inzet voor groene waarden ernstig en kritisch opnam en daar ook bewust naar leefde. Als actievoerder van het eerste uur heeft Jan D’Hondt met zijn engagement ontegensprekelijk bijgedragen aan het uiteindelijk behoud van de polder en zeker ook aanleiding gegeven voor een groeiend bewustzijn voor natuur en milieu in onze maatschappij. We mogen hem daarvoor met z’n allen zeer dankbaar zijn.
Paul Pals